مراقبت های پس از آنژیوگرافی
نکات مهم قابل توصیه در بیمارانی که در آنژیوگرافی مبتلا به تنگی عروق می باشند کدامند
یکی از مراقبت های پس از آنژیوگرافی مهم است این موضوع است که در بیمارانی که مبتلا به تنگی عروق کرونر می باشند چه چیزهایی بایستی بخورند و از چه مواردی اجتناب شود. در این بیماران در صورتی که شخص مبتلا به دیابت باشد بایستی حتما درمان دیابت را مدنظر قرارداد.
درمان دیابت نیز بستگی به شرایط بیمار از نظر وزن و شرایط عمومی و میزان بالا بودن قندخون دارد. در صورتی که بیمار هنوز مبتلا به دیابت نشده ولی قند خون بالا باشد بشدت توصیه می شود که بیماران از مصرف شیرینی جات بپرهیزند چراکه اثرات مضر قند بالا بر عروق کرونر قبل از بروز دیابت شروع می شود.
همچنین درصورتی که چربی خون بیمار بالاست بایستی حتما به درمان آن اقدام شود. بیمارانی که مبتال به تنگی عروق کرونر در آنژیوگرافی می باشند بایستی دقت داشته باشند که هر دو نوع چربی بالای خون می توانند باعث تنگی های عروق کرونر شوند هرچند تاثیر مضر کلسترول بالا بیشتر از تری گلیسرید بالا است.
در این رابطه علاوه بر مصرف داروهای لازم به تجویز پزشک توصیه می شود حتما به ورزش واصلاح اضافه وزن احتمالی دقت و اهتمام فراوان شود. برطرف کردن بیماری های زمینه ای نیز بشدت در بیماران مبتلا به تنگی های عروق کرونر توصیه می شود .
باتوجه به اینکه بیماری هایی نظیر کم خونی یا مشکلات تیروییدی و نیز نارسایی های کلیوی و … می توانند تاثیرات مخربی بر عروق کرونر قلب داشته باشند این بیماران بایستی حتما به درمان واصلاح این بیماری ها اقدام نمایند.
از اقدامات مهم دیگر در بیمارانی که در آنژیوگرافی تنگی های عروق قلب یا سایر نواحی بدن را داشته اند ترک دخانیات و دوری از هوای آلوده می باشد. لازم بذکر است که انواع دخانیات نقش مخرب داشته و این باور که برخی از انواع دخانیات خطر کمی دارند صد در صد غلط می باشد.
همچنین از آنجاکه استرس و مشکالت روحی می توانند به رسوب مواد مضر در عروق و تنگتر شدن شریانها بینجامند بشدت به این بیماران توصیه می شود که از تنش های روحی برحذر باشند. همچنین داشتن فعالیت بدنی مناسب و ورزش با توجه به نقش مثبت آنها بر عروق کرونر و سایر نواحی بدن کاملا توصیه می شود.
ضمنا رژیم غذایی مناسب می تواند به کسب بهبودی بیماران کمک شایان توجهی بنماید. و نهایتا آنکه کنترل فشار خون نقش عمده ای در این بیماران دارد.
واقعیت آنستکه فشارخون بالا علاوه بر اینکه بر بسیاری از ارگانهای داخلی بدن نقش مخرب دارد که از جمله آنها سیستم قلبی و عروقی می باشد. علاوه بر آن بالا بودن فشارخون می تواند خود باعث ایجاد و یا تشدید علایم قلبی شود لذا کنترل دقیق فشارخون بیمار بشدت توصیه می شود.
آنژیوپلاستی (Angioplasty) روشی است که برای باز کردن رگهای بسته قلب یاسایرقسمت های بدن مورداستفاده قرارمی گیرد. در اغلب بیمارانی که تحت آنژیوپلاستی عروق قرارمی گیرند جریان خون در رگی که قبل از آن دچار تنگی بوده، است، بمیزان بسیارزیادی افزایش یافته ودراغلب آنها کاملا نرمال می گردد.قبل ازانجام آنژیوپلاستی ،آنژیوگرافی تشخیصی انجام شده ومحل تنگی های عروق بدقت معین می شوند.
در هنگام آنژیوپلاستی یک بالون کوچک در ناحیه رسوب مواددررگ ( محل تنگی یاانسداد رگ ) (شریان یاورید) قرارداده می شود وسپس این بالون بااستفاده ازوسیله خاصی (مانند یک سرنگ خیلی بزرگ)که جریان مایع (نه هوا)رابداخل آن هدایت می کند بازمی شودتا بدین وسیله قسمت تنگ شده رگ راگشادنماید .
درآنژیوپلاستی غالبا یک وسیله شبیه لوله توری سیمی به نام استنت (فنر)درمحل تنگی قرارداده می شود که باعث باز ماندن شریان تنگ شده شده و احتمالتنگ شدن دوباره رگی که قبلاتنگ بوده وبابالون تنگی آن بازشده است را کاهش دهد.
اغلب استنت ها لایه ای از دارو برروی سطح خود دارند که بمیزان بیشتری بتوانند به باز ماندن رگ کمک کنند (استنت های دارویی) و پاره ای دیگرازاستنت هابدون پوشش دارویی هستند (استنت های فلزی خالص).امروزه درآنژیوپلاستی بیشتر ازاستنتها(فنرهای) دارویی استفاده می کنیم واستنتها(فنرها)ی غیر دارویی فقط دربرخی مواردخاص بکارمی روند.
پس ازانجام آنژیوپلاستی دراثربازشدن تنگی های شدید رگها اغلب علائم گرفتگی عروق که بیماران ازآن رنج می برند ماننددرد قفسه سینه و تنگی نفس وسنگینی درسینه وسایرعلایم بهبودی پیدامی کنند.
همچنین دربیمارانی که دچار سکته قلبی شده اند برای باز کردن هرچه سریعتر رگ تنگ شده که باعث سکته شده است و کاهش میزان آسیب وارده به قلب می توان ازآنژیوگرافی ومتعاقب آن آنژیوپاستی استفاده نمود.
دلایل انجام آنژیوپلاستی
آنژیوگرافی وسپس آنژیوپلاستی درمان نوعی برای تشخیص وسپس درمان تنگی های عروقی به نام آترواسکلروز (رسوب مواد) یا ترومبوزهای عروقی بکارمی رود.
آترواسکلروز در واقع همان شکل گیری تدریجی پلاک های چربی دراثررسوب چربی درداخل رگهای بدن می باشد.
دربسیاری ازموارددرابتدادرمان دارویی وتغییر سبک زندگی برای بهبود علایم وبازیابی سلامت قلب وعروق توصیه می شودولی چنانچه اینکاربرای برطرف کردن مشکلات نواحی مختلف بدن کافی نباشد و یا در صورتی که سکته قلبی، درد قفسه سینه پیشرونده (آنژین صدری) و یا علائم شدید دیگردرسایرنواحی بدن وجودداشته باشد، پزشک ممکن است آنژیوگرافی وسپس آنژیوپلاستی را برای درمان بیمار بکاربرد.
پس ازانجام آنژیوپلاستی دراثربازشدن تنگی های شدید رگها اغلب علائم گرفتگی عروق که بیماران ازآن رنج می برند ماننددرد قفسه سینه و تنگی نفس وسنگینی درسینه وسایرعلایم بهبودی پیدامی کنند.
همچنین دربیمارانی که دچار سکته قلبی شده اند برای باز کردن هرچه سریعتر رگ تنگ شده که باعث سکته شده است و کاهش میزان آسیب وارده به قلب می توان ازآنژیوگرافی ومتعاقب آن آنژیوپاستی استفاده نمود.
دلایل انجام آنژیوپلاستی
آنژیوگرافی وسپس آنژیوپلاستی درمان نوعی برای تشخیص وسپس درمان تنگی های عروقی به نام آترواسکلروز (رسوب مواد) یا ترومبوزهای عروقی بکارمی رود.
آترواسکلروز در واقع همان شکل گیری تدریجی پلاک های چربی دراثررسوب چربی درداخل رگهای بدن می باشد.
دربسیاری ازموارددرابتدادرمان دارویی وتغییر سبک زندگی برای بهبود علایم وبازیابی سلامت قلب وعروق توصیه می شودولی چنانچه اینکاربرای برطرف کردن مشکلات نواحی مختلف بدن کافی نباشد و یا در صورتی که سکته قلبی، درد قفسه سینه پیشرونده (آنژین صدری) و یا علائم شدید دیگردرسایرنواحی بدن وجودداشته باشد، پزشک ممکن است آنژیوگرافی وسپس آنژیوپلاستی را برای درمان بیمار بکاربرد.
در پزشکی نوین ، بهترین روش درمان برای درمان واریس و نارسایی های وریدی، درمانهای اندوواسکولر ازجمله لیزر واریس ،RF،GLUE وسایر روشهای مشابه می باشد.
حسن بزرگ لیزر واریس ،(برای درمان واریس) آنست که لیزر واریس نه تنها نیاز به بیهوشی و بستری ندارند و بصورت سرپایی انجام می شوند، بلکه امکان عود مجدد و بروز مشکلات ثانویه که در روشهای دیگر درمانی برای درمان واریس دیده می شوند، بادرمان اندوواسکولر عملا وجود ندارند.
در اغلب موارد ،با یک جلسه لیزر واریس ،بطور کامل مشکلات نارسایی و واریس بیماران برطرف می شود و درمان واریس بخوبی انجام می شود .
نکته مهم آنست که درپاره ای از موارد یکی از علل ایجاد یا تشدید واریس، انسدادهای وریدی عمقی است که در اینگونه موارد چنانچه نارسایی وریدی عمقی درمان نشود، نتیجه لیزر واریس ،ایده آل نخواهد بود
در این موارد معمولا با آنژیوگرافی یا سونوگرافی داپلر ،می توان تنگی ورید عمقی راکشف کرد و سپس با استفاده از آنژیوپلاستی ،می توان براحتی نارسایی ورید عمقی را از بین برد.
حال چنانچه سطح درگیری ورید عمقی بالاتر از جانکشن سافنوفمورال یاسافنوپ وپلیته آل باشد، از بین بردن تنگی رگ عمقی می تواند به جریان خود مناسب از طریق ورید سافنوس کمک کرده و بدین طریق میزان اتساع ورید واریسی را کاهش داده و کمک فراوانی به بهبودی نارسایی وریدی و بهبودی وریدسافنوس (صافنوس) کرد.
در اینگونه موارد،پس از آنژیوگرافی یا سونوداپلر ، با استفاده از بالن آنژیوپلاستی می توانیم تنگی عروق را بازکنیم که در اینصورت جریان وریدی بخوبی از عروق سطحی به ورید عمقی برقرارمی شود.
پس از باز کردن تنگی های عروق عمقی ،می توان نارسایی وریدی باقیمانده را با استفاده از ابلاسیون داخل وریدی(لیزر،آراف ،glue) درمان نمود.
پس از درمان تنگی های عروقی عمقی ،در صورت نیاز به درمان عروق سطحی ( اعم از وریدهای متسع طنابی شکل یاعروق تیره رنگ موجود بر سطح پوست) می توان با استفاده از اسکلروتراپی یا سایر روشها،به درمان آنها پرداخت که در اینصورت نتایج (استفاده از اسکلروتراپی یا میکروفلبکتومی) ،هم از نظر درمانی و هم ازنظر زیبایی ،درخشان خواهد بود.
جهت کسب اطلاعات کاملتر در مورد درمانهای جدید قلبی عروقی و درمانهای مختلف واریس و لیزر واریس در کلینیک واریس دکتر محمود هادی زاده می توانید با شماره تلفنهای زیر تماس بگیرید:
۵ و ۳۲۲۴۲۱۶۴
این مقاله نوشته دکترمحمودهادی زاده بوده ودرجهت آشنایی خوانندگان محترم با انژیوگرافی است.
آنژیوگرافی روش تشخیصی عالی برای بررسی عروق كرونر قلب ونیز عروق سایر قسمتهای بدن و تعیین میزان انسداد عروقی ومشکلات رگها می باشد .برای انجام آنژیوگرافی، بیمار در بیمارستان مجهز به دستگاه آنژیوگرافی بستری شده و پس از آزمایشات به عمل آمده برای انجام آنژیوگرافی به اتاق مخصوص آنژیوگرافی منتقل می شود . پس از استریل كردن ناحیه كشاله ران(یاهر ناحیه که قراراست ازآنجا انجام شود) ، پوشش مناسب بر روی بیمار گذاشته شده و بیمار به صورت بی حركت بر روی تخت مجهز به دستگاه فلوروسكوپی (تصویربرداری با اشعه X) دراز می كشد درآنژیوگرافی معمولا.سرخرگ فمورال در ناحیه كشاله ران پس از بی حسی موضعی سوراخ شده و لوله خیلی باریك (شیت) در سرخرگ قرار داده می شود وسپس لوله های خیلی نازک( کاتترهای خیلی نازک )ازداخل شیت آنژیوگرافی واردمی شود.
كاتترهای تشخیصی (به طول ۵۰ سانتیمتر) ازداخل شیت وارد سرخرگ شده و با راهنمایی وکمک فلوروسكوپی ، به داخل سرخرگ های كرونر (سرخرگهای اصلی قلب)یاهرقسمت دیگر که قراراست تحت آنژیوگرافی قرارگیرند، هدایت می شوند . پس از قرارگیری کاتتر درابتدای رگ، ماده حاجب (مایع مخصوص) از طریق کاتترواردرگ می شود و تصویربرداری همزمان با استفاده ازاشعه X انجام می شود . به این صورت تصویر کامل ودقیق رگ و اختلالات آن بر روی مونیتور(صفحه نمایش) نمایش داده شده و ثبت می شود. تزریق ماده حاجب و تصویربرداری به تعداد مورد نیاز تكرار شده و پس از خاتمه آنژیوگرافی ، کاتترونیزابزار لوله ای(شیت) از پای بیمار خارج شده وتوسط یکی ازپرسنل آنژیوگرافی ،با دست به مدت چنددقیقه بر روی شریانی که شیت ازآن خارج شده ،فشارواردمی شود تا خونریزی ایجادنشود.
انژیوگرافی (انژیوگرافی قلب یا انژیوگرافی عروق سایرارگانها) معمولاهیچگونه عارضه ای ندارد هرچنددرپاره ای ازموارد ممکنست عوارض مختصری مانند تهوع واستقراغ رخ دهندکه بسرعت باتجویزداروبرطرف می گردند آنژیوگرافی قلب ونیز آنژیوگرافی مربوط به هریک ازقسمتهای دیگرعروق معمولاازطریق عروق کشاله ران (شریان فمورال )انجام می شود هرچند ازطریق عروق دست نیز قابل انجام می باشد.
عمل انژیوگرافی قلب یاآنژیوگرافی ازعروق سایرقسمتهای بدن با امكانات موجود كم خطر بوده وعوارض خفیفی نظیر درد در ناحیه آنژیوگرافی معمولا خفیف بوده و به سرعت برطرف می شود . ضایعه پوستی خاصی در محل آنژیوگرافی باقی نمی باشد.
یادآور می شود كه آنژیوگرافی صرفاً یك روش تشخیصی بوده و منجر به باز شدن عروق نمی شود. بر اساس ضایعات عروقی مشاهده شده در آنژیوگرافی ممكن است برای بیماریکی ازگزینه های سه گانه بالون آنژیوپلاستی، عمل جراحی (CABG) و یا درمان دارویی انتخاب شود. ممكن است درصورت مناسب بودن شرایط، بالون آنژیوپلاستی بلافاصله بعداز آنژیوگرافی (یعنی در همان جلسه ) انجام شود ولی گاهی بنابدلایل خاصی به جلسات بعدی موکول می شود . درطی آنژیوگرافی ،درهمان زمان که بیماربرروی تخت درازکشیده است،دوربین تصویربرداری آنژیوگرافی،باچرخش درجهات مشخص اطراف بیمار ، اززوایای مختلف تصویربرداری می کند ولذا هرگونه ضایعه درعروق ،بااستفاده ازآنژیوگرافی قابل تشخیص می باشد.جهت کسب اطلاعات بیشترمی توانیدباکلینیک دکترهادی زاده(کلینیک قلب وعروق ولیزرواریس)(کلینیک درمان واریس) تماس بگیرید.
۵ و